Inuit qimmillu Issittumik pilersitseqatigiissimapput

Nunarsuup ilaani tikikkuminaassinnaasumi inuit qanoq uumaannarsimappat, najugaqarsimappat tulluarsarsimappallu? Tamatumunnga akissummi sisamanik niullit ilaapput.

Atuagassiami akuerisaasumi Evolutionary Anthropology-mi ilanngutassiami ersersinneqarpoq inuit qimmillu ukiuni tuusintilikkuutaani qanoq pissuseqatigiillutik suleqatigiinnerat ineriartorsimanersoq, suleqatigiinnerallu uumaannarnissamut taamaallaat qulakkeerinnissimanngilaq - aammattaarli Issittup nunaannaanut tamarmut ilusilersueqataasimavoq.

Atuagassiami ilanngutassiaq "Human-Dog Symbiosis and Ecological Dynamics in the Arctic" Københavns Universitetip Globe Institutiani aamma Ilisimatusarfiup Peqqissaanermik Pinngortitalerinermillu Ilisimatusarfiani ph.d.-nngorniamit, Emma Vitalemit, ilisimatusartut Tatiana R. Feuerborn aamma Matthew Walls peqatigalugit allanneqarsimavoq.

Qimussernerup Inuit siaruartissinnaanngorsimavai

Nunarsuup sermeqarfeqarfiunerani marlunni akornanniinnitta (Holocæn) aallarteqqamminerani - ukiut 11.000-it miss. matuma siorna - qimmit Issittumi qimuttutut atorneqalereersimasut ilisimatusarnerup paasinarsitippaa. Pingaarutilittut tamanna allannguisimavoq: Qimmit Inuit ungasissumut angalasinnaanngortissimavaat, nunassarsisinnaanerat siaruartissimavaat silallu pissusiani sakkortusinnaasumi inuusinnaanngortissimallugit.

Naak qimmit qimuttut ullumikkut amerlassusaat silap pissusiata allanngoriartorneranit, nunasiaataasimanerup oqaluttuarisaanerani pissutsinit aamma kulturikkut allanngoriartornernit annikillisinneqaraluarsimasoq, Inuit kinaassusaanni kulturiannilu qimmeq nukittuumik inissisimalluni ilisarnaatigiuarneqarpoq.

Artit akoranni suleqatigiinneq uummaarissoq

Inuit qimmillu ataqatigiinnerisa iluaqutaasuunissaa taamaallaat siunertarineqanngitsoq allaaserisami eqqaaneqarpoq. Tamannali periusiuvoq uummaarissoq illugiittut ilikkariartorfiusoq - pileriartorneq tamanna ilisimatuut enskilment-imik (immikkoortinneqarsinnaanngitsutut) taasarpaat. Tamatumani inuit qimmillu pisinnaassutsitik suleqatigiinnermikkut naleqqussartarpaat, atortut soorlu anut iperaatallu atassuteqaqatigiissitsisutut atornerisigut.

- "Inuit kisimik qimmit qimunnissaannut ilinniartinneq ajorpaat. Issittumi uagut inuit naleqqussariaaserput qimmit nammineq pissusilersornerisigut, qisuariartarnerisigut piumassuseqqortussusaatigullu ilusilersorneqartarpoq. Tamatumani nuna, artit marluk ataqatigiinnerisigut, pilersinneqarsimasoq aqunneqarsimasorlu pineqarpoq", Emma Vitale nassuiaavoq.

Issittumik paasinnittariaaseq nutaaq

Itsarnisarsiornikkut nassaarineqarsimasut nalitsinnilu Inuit ileqqui katigunnerisigut ilisimatusartut ersersippaat timip sianissutsikkut ilisimasai, suleqatigiinneq uumasullu piumassuseqqortussusaat Issittumi ukiuni tuusintilikkuutaani, uumassusillit pinngortitallu pissusiisa ataqatigiissinnerisigut, akiuussinnaatitsisimasut.

Issittumi naleqqussarnerup ataasiinnarmut sammisutut inuillu malunnartuliorneratigut isigineqartarneranut atatillugu allaaserisaq taamaasilluni eqqarsaatissiivoq. Allaaserisamimi erseqqissarneqarpoq artit, tassa inuit qimmillu, akunnerminni peqatigiinnerat ulloq manna tikillugu suli pingaarutilittut sunniuteqartartoq.

Inuit qimmillu suleqatigiinnerat pillugu paasisaqarnerusulersimaguit - allaaserisaq akeqanngitsumik uani atuarsinnaavat.