UArctic-imi suliniutit arfinillit Danskit Kunngeqarfianit aningaasaliiffigineqarneratigut aallartinneqartut

Danskit Kunngeqarfiani ilinniartitaanermut ilisimatusarnermullu aqutsisoqarfiup UArctic 2025-mut aningaasaliissutigisai tunngavigalugit UArctic-imi suliniutit arfinillit nutaat aallartinneqaqqammerput. Suliniutini sammisat assigiinngitsuupput, uumassusillit assigiinngisitaarneranit ajornartoornernilu aqutsinermit, peqqinnissamut, ilinniartitaanermut, isumalluutinik aqutsinermut erngullu isumannaatsuunissaanut tunngasut - suliniutinilu taakkunani Issittumi maannakkut pisut pingaartinnartut unammillernartortai periarfissarititaalu arlallit sammineqarput.

Suliniutit septembarip 1-anit 2025 siumut ukiumi ataatsimi marlunniluunniit ingerlanneqassapput.

Aningaasaliisutit amerlineqartut

Ukioq manna aningaasaliissutigineqartut 1,5 millioninit 3 mio. kr.-inut amerlineqarput, taamaasillunilu ukiut siuliinut sanilliullugu suliniutit amerlassusaat aamma marloriaatinngorlugit aallartinneqarsinnaanngorput.

Kunngeqarfiup iluani UArctic-ip annertussusaata anguniagaqarusussusaatalu annertusiartornera tamatuma ersersippaa.

Ukioq siulleq Ilisimatusarfik Kunngeqarfimmi National Agency for UArctic-itut atuuffeqarpoq, taamaasillunilu suliniutit aallartinneqarneranit aningaasaliiffigineqarneri tapersersorneqarnerilu allaffissornikkut isumagai.

"Suliniutit arfinillit taakkua aallartinneqarnerisa naalagaaffeqatigiinnitta aamma Issittup suleqatigiinnerisa nukittoqqutaat ersersippaat, Ilisimatusarfiullu suliniarnernut pingaarutilinnut taperseeqataasinnaagami nuannaarutigaa", Ilisimatusarfimmi rektori, Gitte Adler Reimer, oqarpoq.

Suliniutit arfinillit taakkua maanna ingerlanneqaleruttorput Issittorlu tamakkerlugu ilisimasat, piginnaanngorsaanerit aamma aalajangiisartunut tigussaasunik paasissutissiortoqarnissaa anguniarlugu ilisimatusartut, ilinniartut aamma najugaqarfinni inuiaqatigiit ataatsimoortinneqarput.

ScaliFar – Savalimmiuni Scalidophora Workshop

Suliffeqarfik: Københavns Universitet: Statens Naturhistoriske Museum

Savalimmiuni Scalidophora-t uumassusillit assigiinngisitaarnerat pillugu paasinnittaaseq siuarsarniarlugu suliniutip ScaliFar-ip ilisimatusarneq ilinniartitsinerillu ataqatigiissippai. Suliniummi ilinniartut qulit misissugassanik tigusinermi, ataqatigiimmik aaqqissuussinermi, pinngortitap pissuseqatigiinnerani aamma morfologiimi ilinniartinneqassapput, aammattaaq paasissutissat minnerpaamik tallimanngorlugit ilisimatusaatitut allaaserineqassapput.

Tórshavnimi 2026-mi aasaanerani ilisimatusarnermi workshoppertitsinerup aamma PhD/MSc-mi fageqartitsinerup ataqatigiissinneqarnerisigut ScaliFar immikkoortulersuilluni najoqqutassiorlunilu Issittup imartaani pissuseqatigiit ataqatigiinnerat pillugu paasissutissanik pingaarutilinnik tunniussaqassaaq.

Crisis Leadership in Arctic Response (CLEAR)

Suliffeqarfik: Københavns Professionshøjskole

Ilisimatusarnerup suleriutsillu ataqatigiissinnerisigut suliniutip CLEAR-ip Issittumi inuiaqatigiit ajornartoornernut qisuariarsinnaassusaat nukittorsassavaa.

Iliuuserisassatut sammiviliisumik pisuusaartitsinikkut suliniummi takornarialerinermut, imaani pisunut, pisuusaartitsinernut najukkanilu inuiaqatigiinnut tunngasut suliassaqarfiit iluanni ajornartoornerni aqutsineq Avannaamioqatigiit suleqatiginerisigut suliniummi misissorneqassapput.

Issittumi allanngoriartupiloorfiusumi iluaqutaasumik pisunullu aalajangersimasunut misikkarissumik ajornartoornerni aqutsisoqarnissaanut pisariaqartitsineq suliniummi ersersinneqarpoq.

Rural Education in the North (REN)

Suliffeqarfik: University of the Faroe Islands

Avannaamioqatigiit nunaasa immikkoortui qitiutillugit, tamatumani Teacher Education for Social Justice and Diversity-mut tunngatillugu UArctic-imi sammisatigut attaveqatigiit suliniummi REN-imi inerisaavigineqaqqissapput.

Iliuuseqarnernut ilisimatusaatigalugu suliat minnerusut katiternerisigut arlalinnik trin-eqartitsilluni klasseqartitsineq, pædagogikkeqqaatigisimasat, ilinniartitsisut paariinnarneqarnissaat aamma oqaatsitigut assigiinngisitaarnerit suliniummi pingaartinneqarlutik sammineqassapput.

Nunat immikkoortuini aalajangiisartut, suliaqartut ilisimatusartullu eqqarsaatigalugit inernerit atuakkami aaqqissuussami saqqummersinneqassapput.

Heightening Engagement and Action for Arctic Collaborative Resource Management

Suliffeqarfik: Nordic Agency for Development and Ecology (NORDECO)

Collaborative Resource Management-imut tunngatillugu UArctic-ip sammisatigut attaveqatigiivi suliniummi inerisaavigineqaqqissapput.

Isumalluutinik atuisartut, ingerlassisut, ilisimatusartut ilinniartullu Issittumeersut Mongoliameersullu ataqatigiissinnerisigut suliniummi pinngortitap isumalluutaanik aqutsinerup iluani ilisimasanik pilersitseqatigiinnissamut best practices ineriartortinneqassapput.

Inernerni pingaarnerni ilaapput ingerlatsisut ilisimatusartullu piginnaassuseqqortussusaasa nukittorsarneqarnerat, suleriaatsinut pitsaasunut najoqqutassiat nalinginnaasunut eqqarsaatersuutit takussutissartaat, kiisalu uumassusilinnik isumalluutinik peqataatitsisumik ingerlatsinermi attaveqatigiit nukittunerusut.

Arctic WASH Winter School and Online Course

Suliffeqarfik: Danmarks Tekniske Universitet (DTU), Institut for Miljø- og Ressourceteknologi

2023-mi nunatsinni Sisimiuni aasaanerani atuarfimmik aallaaveqartumi suliniummi ukiuunerani atuarfik WASH Canadami Nunavimmi aaqqissuunneqassaaq.

Avannarpasissuni aamma nunat inoqqaavi inuiaqatigiit unammillernartitaat erngumut sukuluisaarnermullu tunngasut isumaginissaannut ilinniartut, ilisimatusartut suliaqartullu programimi ilinniartinneqassapput.

Tamanna ilutigalugu internetikkut Arctic WASH-imi ilinniartitsinerit annertusarneqassapput, attaveqatigiillu panamerikamiut Issittormiullu imissaq pillugu nalunaarsuillutik allaaserinneqatigiissapput, tamannalu silap pissusianut naleqqussarnermut aamma inuiaqatigiit akiuulluarsinnaasuunissaannut periutsinik erseqqissaasuussaaq.

Strengthening Arctic Health Networks through Partnerships and Mentorship Program

Suliffeqarfik: Kalaallit Nunaanni Peqqissutsimik Ilisimatusarfik, Statens Institut for Folkesundhed, Syddansk Universitet

Suliniummi suliaq UArctic-imit aningaasaliiffigineqarsimasoq Strengthening Circumpolar Network in Arctic Health Research through Mentorship, Education and Research Activities (2023–2025) ingerlateqqinneqassaaq.

Suleqatigiinnerit nukittuut attanneqarnissaat kiisalu ilisimatusartunut inuusunnerusunut siunnersuisartunut atatillugu programmip inerisaqqinneqaqqinnissaa aningaasalersuinerup nangeqqinneqarnerata qulakkeerpai.

Health and Well-being in the Arctic-imut tunngatillugu sammisatigut attaveqatigiit suliniummi tapersersorneqarlutillu Issittumi inuiaqatigiinni peqqinnissap qanoq attanneqarsinnaaneranut siuarsaavigineqarsinnaaneranullu suleqatigiinneq oqaloqatigiinnerillu annertusaavigineqarput.